REVIEW ỐNG KÍNH SONY 12-24 F2.8 GM

TÊN VÀ THÔNG SỐ KỸ THUẬT

Sony FE 12-24mm f/2.8 GM (SEL1224GM)

• Dải tiêu cự: 12 to 24mm
• Khẩu tối đa: f/2.8
• Khẩu tối thiểu: f/22
• Ngàm: Sony E
• Cho cảm biến: Full-Frame
• Góc nhìn: 122° to 84°
• Khoảng cách lấy nét tối thiểu: 28 cm
• Độ phóng đại tối đa: 0.14x
• Thiết kế quang học: 17 Thấu kính trong 14 Nhóm
• Số lá khẩu: 9 lá tròn
• Lấy nét: AF Tự động và MF Tay
• Filter: Trùm trước hệ 150mm, Ở đuôi ống kính: Gel Filter
• Kich thước (ø x dài) 97.6 x 137 mm
• Trọng lượng: 847g

LƯU Ý: KHÔNG XỬ LÝ

Toàn bộ các ảnh trong bài tuy được chụp bằng file RAW trên máy a7R IV và qua xử lý giải mã RAW và xử lý mỹ thuật dùng sáng tối, tương phản và màu sác, nhưng những điều sau không có xử lý:

• Độ méo – Distortion
• Độ tối góc – Vignetting
• Độ nét – Sharpness: có áp dụng sharpening căn bản theo độ phân giải trong LR/CameraRaw cho Raw như sau: Amount=50, radius = 0.5, detail=50, masking = 0
• Flare: Không có đốm hay vệt flare nào
• Viền tím viền xanh – CA: không có CA nào

GIỚI THIỆU

Mình rất thích ống siêu rộng, vì nó ứng dụng rất tốt cho việc chụp phong cảnh biển, một thể loại mà Việt nam được thiên nhiên ưu đãi và có thể chụp quanh năm. Qua nhiều năm sử dụng máy ảnh, mình đã chụp qua nhiều ống kính rộng ví dụ như:

Ống kính zoom:

• Sony 12-24 f4, 16-35 f2.8, 16-35 f4
• Sigma Art 14-24 F2.8 DN (mới ra)
• Tamron 17-28 f2.8
• Canon 16-35 f4 và f2.8 mark II, III
• Nikon 14-24 f2.8, 16-35 f4
• Tokina 11-16 f2.8, 11-20 f2.8
• Laowa 10-18 f4.5-5.6

Ống kính Fixed:

• Voigtlander 10 f5.6, 12v2 f5.6, 12v3 f5.6, 15 f4.5, 21 f1.8
• Sigma Art 14 f1.8, 20 f1.4, 24 f1.4,
• Laowa 12 f2.8
• Samyang 14 f2.8

NHỮNG VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP CỦA ỐNG KÍNH

Mình hay gặp ít nhiều trong lúc dùng những ống kính trên là:

• Độ méo: Các ống kính zoom lúc nào cũng có độ méo cao, càng rộng thì càng méo nhiều.
• Flare: Ống kính càng rộng, càng lồi thì, thì càng dể bị flare.
• Sunstar: Các ống kính có sunstar đẹp rất hiếm, nhất là sunstar không bị lổi flare nằm trong vùng sunstar phạm vào cánh và làm hư hình dáng của sunstar.
• Độ nét: Độ nét khó của một ống kính là nét ra đến khu vực cạnh và góc.
• Khẩu lớn và độ nét tốt ngay ở khẩu này: giúp ống kính có thể dùng trong điều kiện thiếu sáng và chụp phong cảnh đêm như dãi ngân hà. Khả năng này giúp mình không cần phải mang theo 1 ống kinh chuyên dụng chỉ để chụp dãi ngân hà.

Lần đầu tiên mình thấy được một ống kính có khả năng đáp ứng và giải quyết hết những vấn đề trên. Có thể nói đây là một ống kính hoàn hảo nhất mà công nghệ cho phép ở thời điểm hiện tại của bài viết này. Mức độ hoàn hảo này đánh dấu một thế hệ chất lượng mới trong thế giới ống kính nhiếp ảnh siêu rộng hiện nay.

Như mọi thứ trên đời, chất lượng cao gần như không bao giờ rẽ, ống kính Sony 12-24 f2.8 GM có giá khoảng 73 triệu VND (3000USD), và phải dùng bộ filter holder size 150mm để đủ đến 12mm cho chụp ảnh phong cảnh ngoài thực tế. Ống kính hổ trợ gắn filter gel mõng ở mặt đuôi. Nếu dùng filter holder size 100 thì có thể dùng được đến khoảng 17mm.

Đây là một bài review dài, nên mình sẽ cập nhật liên tục mỗi ngày trong 2 tuần tới, mổi lần là một chủ đề kỹ thuật của ống kính.

KHẢ NĂNG CHỐNG FLARE

Có thể nói flare là vấn đề lớn nhất của những ống kính siêu rộng, đặc biệt là những ống kính có thấu kính cầu bên ngoài.
Ở mức độ nhẹ là flare làm cho phần ảnh gần nguồn sáng mất đi độ tương phản và độ nét.
Ở mức độ nặng hơn thì flare hiện ra nhiều vết quầng, đốm hoặc cả vòng tròn được tạo ra do ánh sáng mạnh trong các thấu kính phản chiếu với nhau.
Ở mức độ mà cá nhân mình không thích là flare hiện ngay trong trong sunstar, làm hỏng đi những cánh tia làm mất đi hình dáng đẹp của nó. Flare ở bên ngoài sunstar còn có thể xử lý dể dàng nhưng ở trong sunstar thì khó hơn, và có khi là không thể.

PHỦ NANO AR CHỐNG PHẢN CHIẾU THẾ HỆ II MỚI

Đây là ống kính đầu tiên của Sony đượcc ứng dụng công nghệ phủ Nano AR chống phản chiếu thế hệ II mới. Công nghệ này là một bước đột phá chống chói siêu việt mà mình chưa từng thấy ở những ống kính siêu rộng trước đây, bất kể là thương hiệu nào; và mình đã dùng qua gần hết các ống kính siêu rộng có thể mua được trên thị trường với một phần lớn đã liệt kê ở phần giới thiệu bên trên.

SONY 12-24 F2.8 GM KHÔNG CÓ FLARE?

Trong suốt cả tuần chụp với ống kính Sony 12-24 f2.8 GM ở nhiều tiêu cự và khẩu độ khác nhau thì mình chưa gặp một trường hợp lens bị vệt flare nào, đặc biệt là sunstar không phạm lỗi flare nên rất sạch. Có dịp mình sẽ mang ống kính test trên ánh sáng cực mạnh như mặt trời trên tuyết sau khi thế giới mở cữa du lịch trở lại. Ở điều kiện ánh sáng trong nước thì đây là một ống kính không flare tuyệt vời nhất mà mình đã trãi nghiệm qua. Điều này làm cho việc sáng tạo thật dể dàng như mình từng mơ ước, chụp là có, không cần phải chỉnh sửa gì trong hậu kỳ. Các bạn yêu chụp ngược sáng, thẵng vào mặt trời như chụp sunstar hãy chú ý, đây là ống kính mà bạn cần.

ĐỘ MÉO

Các lens zoom trước giờ lúc nào cũng có độ méo cao và khác nhau ở từng tiêu cự. Ngoài mức độ méo nhiều hay ít còn có nhiều loại méo khác nhau.

• Méo cung đều như cung vào (méo barrel) hay cung ra (méo pincushion), do cung cong đều nên dể được chỉnh sửa ở hậu kỳ.
• Méo phức tạp như méo cung vào ra giống như hình râu (me1l Mustache) và còn có những loại méo không đều nên những loại này rất hó chỉnh sửa.

Lưu ý là độ méo do phối cảnh là những gì gần thì hiện ra to và những gì xa sẽ nhỏ, ví dụ 2 đường song song từ gần ra xa sẽ nhìn như đổ vào nhau, nên không phải là lỗi quang học.

SONY 12-24 F2.8 GM KHÔNG THẤY MÉO

Mình không có thiết bị đo đạt chính xác độ méo thật sự là bao nhiêu, nhưng ở tiêu cữ rông nhất là 12mm thi các đường nét như là thẵng băng. Trên photoshop mình đã thữ kéo 1 đường dọc theo những đường thẵng ở bên trong tòa nhà và ngạc nhiên khi chúng thẵng như tuyệt đối. Nhìn chung với mắt thì mình không thấy được độ méo của ống kính. Thêm một lĩnh vực nữa Sony đã thiết lập 1 kỹ lục mới.

ĐỘ TỐI GÓC – VIGNETTING

Độ tối góc liên quan đên đường kính vật lý bên trong của ống kính. Hãy thữ cầm một vật hình ống cách mặt bàn (lót giấy trắng) khoảng 10 cm, và dùng đèn chiếu xuống thì bạn sẽ thấy 1 đốm sáng với hiện tượng như sau:

• Càng gần tâm ống ánh sáng càng nhiều nên càng sáng.
• Càng gần cạnh của ống ánh sáng càng ít và càng tối đen.

Với kích cở cảm biến cố định thì ống kính có đường kính trong càng rộng, thì càng ít bị độ tối góc vì phần lớn vùng tối nằm bên ngoài của cảm biến. Cùng nguyên lý này với đường kính trong của ống kính cố định thì tiêu cự càng rộng, càng “lấy” sát đến cạnh của ống kính vì thế bị tối góc nhiều hơn tiêu cự hẹp hơn.

SONY 12-24 F2.8 GM CÓ ĐỘ TỐI GÓC NHẸ

Ống kính GM mới này có đường kính thấu kính ngoài lớn nhất so với các ống kính 12mm trên thị trường hiện tại (như Voigtländer 12mm II f5.6, 12mm III f5.6, Laowa 12mm f2.8 và Sony 12-24mm f4.) Kích cở lớn này cũng là một yếu tố cần thiết để lấy vào ánh sáng đủ nhiều cho khẩu lớn f2.8. Nên chúng ta có thể mong là ống kính GM mới này sẽ ít bị tối góc và thật sự nó đúng như vậy.

Độ tối góc nhẹ, thông thường có thể được dùng như một công cụ để dẫn mắt người xem vào trung tâm của ảnh. Có nhiều trường hợp mình phải thêm độ tối góc để đưa sự tập trung của người xem vào chủ thể. Vì thế các ống kính với độ tối góc nhẹ dưới 1.5 stop thì không là vấn đề. Khi cần thiết thì mình có thể xử lý dể dàng trong phần hậu kỳ.

Nếu bị tối góc nhiều hơn thì vùng sau khi được làm sáng sẽ có nhiều noise, điều này sẽ phá đi sự mịn màng đồng nhất của một bức ảnh.
Trong những ống kính nêu trên thì 2 ống kính Voigtländer 12 nhất là ống 12mm II (ngàm M) bị tối gốc nặng nhất và cần phải dùng đến center filter để cân đối lại phần tối góc.

Ở phần này thì Sony đã cân bằng quá tốt giữa chức năng cần thiết và kích cở ống kính. Với độ tối góc nhẹ này thì mình không cần phải điểu chỉnh, thêm một lợi thế về tiết kiệm thời gian trong việc xử lý ảnh.

CHẤT LƯỢNG SUNSTAR

Flare và Sunstar

Trước khi nói đến sunstar, ta phải nói đến chất lượng của flare. Nếu flare không chạm vào cánh của sunstar thì sunstar sẽ còn nguyện vẹn hình dáng của nó. Nhưng nếu bị chạm vào thi việc xử lý sẽ rất phức tạp cũng như có khả năng là không xử lý được.

Hình Dáng Sunstar

Hình dáng của sunstar liên quan đến số lá khẩu của ống kính, ống kính có số lá khẩu lẻ như 7, 9, 11 thì số cánh của sunstar được nhân đôi. Nếu số lá khẩu chẵn như 6, 8, 10 thì thường là số cánh sunstar bằng số là khẩu. Cũng có trường hợp ngoại lệ như Voigtlander 12v2 có 10 lá khẩu nhưng lại có 20 cánh (số chẵn nhưng được nhân đôi). Điều này còn liên quan đến thiết kế và tiêu cự rộng của ống kính.

SONY 12-24 F2.8 GM CÓ SUNSTAR ĐẸP BẬC NHẤT

Tuy có nhiều bàn cãi về những tiêu chuẩn đẹp của hình dáng sunstar, nhưng theo mình thì ống kính Sony 12-24 f2.8 GM này có sunstar đẹp thuộc hàng bậc nhất vì no bao gồm hết các tính chất sau:

1. Cánh rõ nét và dài từ khẩu không quá f18, vì từ f20 đến f22 thi độ nhiễu xa quá nhiều làm cho chất lượng tổng quát của ảnh giảm đi độ tương phản đáng kể, điều này làm giảm cả độ nét và màu sắc ở thực tế.
2. Cánh nhọn và bén tạo đường nét mạnh và thu hút hơn là cánh quạt (đầu cánh không bén và xòe ra như quạt giấy)
3. Cánh dài và ngắn xen kẽ với nhau tạo hình dáng như ngôi sao sáng, đẹp hơn là tất cả các cánh đều nhau.

Sunstar đẹp toàn diện là 1 tính chất rất hiếm có trong các ống kính. Ống kính Sony này vừa tuyệt vời về những chi tiết kỹ thuật, mà lại còn có sunstar đẹp để giúp ảnh của bạn thêm phần đặc biệt hơn.

COMA VÀ PIXEL KÉO DÃN

Coma là một loại quang sai có hiện tượng điểm sáng bị kéo dài, và thường mờ dần nét đi và có màu khác nhìn giống như là sao chổi nên mới có tên liên quan là Coma. Trong khi pixel bị kéo dãn là do sự đánh đổi của việc chỉnh ống kính thẵng không méo, làm cho pixel ở khu vực gần góc bị kéo dài ra. Đây là điều xảy ra với ống kính này, lens không bị Coma nhưng có pixel bị kéo dãn.

SONY 12-24 F2.8 GM CÓ PIXEL KÉO DÃN Ở CẠNH

Với thể ảnh ban ngày thì việc pixel bị kéo dài thường không là vấn đề như các bạn đã xem qua những ảnh ở trên. Nhưng với ảnh sao đêm các ngôi sao sáng trên trời sẽ dần dài thêm khi gần với 4 góc ảnh. Tuy nhiên chi tiết này chỉ rõ ràng khi bạn phóng đại ảnh ra và xem ở 100% pixel. Khi bạn chụp thể loại sao tỉnh như milkyway thì bạn nên chụp nhanh hơn bình thường để hạn chế thêm việc di chuyển để bù lại pixel kéo dãn (ví dụ dùng công thức 300/tiêu cự thay vì 500/tiêu cự). Trong thể loại chụp startrail thì khác, sự kéo dãn có thể giúp bạn chụp được đường sao di chuyển dai hơn bình thường.

CA – VIỀN TÍM VIỀN XANH

CA hay Chromatic Aberration là một loại quang sai khi các màu sắc không trùng khớp với nhau, làm chi tiết ở cạnh biên (hiện rõ nhất ở nơi ngược sáng) có viền màu thường là tím và/hoặc xanh. Lỗi này liên quan đến sự khúc xạ của thấu kính với những bước sóng ánh sáng khác nhau. Các nhà thiết kế ống kính ở thời hiện đại khắc phục lỗi này bằng cách dùng thấu kính ED và Super ED (ED=Extra-low Dispersion) có độ tán xạ cực thấp và siêu cực thấp.

SONY 12-24 F2.8 GM KHÔNG THẤY BỊ VIỀN TÍM VIỀN XANH

Với ống kính mới này, Sony đã ứng dụng 2 thấu kính Super ED và 3 thấu kính ED để khắc phục CA. Kết quả là trong hơn 100 ảnh mình đã chụp trong suốt 1 tuần không thấy ảnh nào bị viền tím viền xanh. Khi một ống kính không bị CA thì chi tiết ảnh củng được cải thiện với độ nét thực tế cao hơn. Ở điểm này, Sony lại được thêm một thắng lợi về kỹ thuật.

ĐỘ NÉT

Độ nét của một ống kính, được thiết kế ít nhất đáp ứng cho độ phân giải của cảm biến máy ảnh của thời hiện tại, và những ống kính GM cao cấp được thiết kể với độ nét dư cho cả độ phân giải trong tương lai.

Độ nét của một ống kính có tỉ lệ nghịch với độ phân giải của cảm biến máy ảnh. Ví dụ một ống kính có độ nét xuất sắc trên cảm biến 60 MP thì chắc chắn sẽ nét xuất sắc trên các cảm biển có độ phân giải thấp hơn. Ngược lại, một ống kính có độ nét tốt trên cảm biển 24MP thì chưa chắc nó sẽ nét tốt trên các máy có độ phân giải cao hơn. Vì thế. khi bàn về độ nét, chúng ta nên đề cập trên nền tản của độ phân giải của cảm biến mà nó được xét nghiệm.

LENS SONY 12-24 F2.8 GM CÓ ĐỘ NÉT XUẤT SẮC NGAY CẢ Ở 60MP

Với độ nét xuất sắc như thể hiện qua chi tiết trong những ảnh trên, thì bạn có thể tin rằng ống kính GM này được thiết kế cho độ phẩn giải đến ít nhất 100MP. Ống kính này có độ nét đều từ trung tâm đến cả cạnh và góc.

Độ nét tốt ở vùng trung tâm thì không có gì quá lớn ở thời hiện đại, nhưng độ nét tốt đến cạnh và 4 góc của ống kính này thì thật là 1 điều đặc biệt nhất là ở 60MP. Độ nét của ống kính có thể nói là điều mà phần lớn người chụp ảnh quan tâm hàng đầu. Hảy an tâm vì đây là một trong những ống kính siêu rộng nét nhất và có khả năng là ống kính nét nhất mà bạn có thể sở mua được từ bất cứ thương hiệu nào.

CHI TIẾT PHÓNG ĐẠI Ở 100% PIXEL

Click vào ảnh để được phóng to ra 100% cho từng khu vực.

SONY 12-24 F2.8 GM CÓ AF NHANH VÀ KHẢ NĂNG ĐỔI TIÊU CỰ MÀ KHÔNG ĐỔI NÉT.

Tuy không ứng dụng nhiều trong nhiếp ảnh phong cảnh, nhưng là thông tin hữu ích để biết vì có khi bạn sẽ cần đến. Ống kính này có chức năng không thay đổi nét khi zoom qua tiêu cự khác. Chức năng này rất hữu ích cho việc quay video vì bạn có thể thay đổi tiêu cự để thể hiện hiệu ứng gần xa mà vẫn duy trì được độ nét.

Ngoài ra ống kính có hệ thống 4 XD linear motor giúp lấy nét cực im và nhanh đáp ứng đủ cho cả 20fps liên tục của dòng a9. AF nhanh ngoài giúp việc duy trị độ nét khi quay video, còn giúp chụp thể thao ở cự ly gần kết hợp với hiệu ứng góc rộng để tạo ra những góc ảnh độc đáo.

KẾT LUẬN

Sau một tuần và hàng trăm bức ảnh từ Saigon đến Nha Trang, mình nhận thấy đây là một ống kính siêu rộng thuộc hàng bậc nhất hiện nay, và có thể nói là một ống kính zoom siêu rộng tốt nhất trên thị trường ở thời điểm hiện tại. Sau đây là những điều mình thích nhất sắp xếp theo thứ tự quan trọng và vài điều mình không thích về ống kính này.

THÍCH

• Khả năng chống flare tuyệt hảo chưa từng thấy ở bất cứ ống kính siêu rộng nào trước đây.
• Sunstar tuyệt đẹp với 9 cánh dài và 9 cánh ngắn rõ và sạch vì không bị flare xâm phạm.
• Ống kính gần như không méo nhất là ở những đường thẵng trong phối cảnh 3D.
• Không bị viền tím viền xanh hay coma.
• Độ nét cao từ trung tâm ra đến góc, tuy ở góc không xuất sắc như ở trung tâm ảnh.
• Khẩu rộng f2.8 tiện dụng cho sao đêm với góc rộng đến 12mm hữu ích khi dãi ngân hà ở vị trí dựng đứng.

KHÔNG THÍCH

• Filter 150: Phải dùng filter hệ 150mm to nặng làm di chuyển trên địa hình chụp bất tiện và ngoài ra cũng đắt tiền hơn hệ 100mm
• Filter đuôi hạn chế: Tuy có hổ trợ gắn filter ở đuôi ống kính, nhưng khe gắn rất mõng chỉ vừa cho filter gel nên giới hạn về chất lượng cũng như loại filter ND, không gắn được filter GND và CPL. Ngoài ra khi chụp ở môi trường thiên nhiên, việc thay filter phải tháo ống kính ra tiềmm ẩn nhiều rủi ro rớt thiết bị và bụi bay vào cảm biến.
  

  LITTLE SPLASH (Sóng Nhảy Kê Gà) 0.4s f/8 ISO 100 WB 6500K. Sony a7r IV + Sony 12-24 f2.8 GM @16mm. AndreLuu M6v2 Tripod, Bình Thuận.

  
  NHỮNG ĐIỀU ĐƠN GIẢN BẠN CÓ THỂ LÀM ĐỂ BẢO TỒN NHỮNG GÓC ẢNH ĐẸP
  1. Bản thân không xả rác (như chai nước uống, khăn lau và bao nylon dùng xong cất lại trong túi và mang về bỏ thùng rác);
  2. Động viên các bạn đi cùng nâng cao ý thức không xả rác;
  3. Tự giác nhặt rác của những người đi trước, mỗi người một tay là cả nhóm nhặt được hết;
  4. Nếu bạn là nhà chức trách, hãy có ý kiến về việc bảo vệ thiên nhiên, môi trường khi thực hiện các dự án.

  Chân thành cảm ơn các bạn. Bây giờ bạn có thể liên lạc với mình để lấy GPS/Google Map :)
  

  Mời các bạn cho ý kiến và góp ý ở phần bình luận bên dưới. Chúc các bạn chụp được nhiều ảnh đẹp.

  Andre Luu (Khương)
  Mobile: 0977-747-701
  Facebook Profile: https://www.facebook.com/AndreLuu2
  Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/LandscapeSaigonCom/
  Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/LandscapeSapa

  Bình luận

  Bình luận